Nordahl Grieg trengst

I går song tohundre tusen menneske ved Oslo Rådhus ein antinazistisk og antikrigersk song, nemleg det tonsette diktet “Til ungdommen” av Nordahl Grieg. Diktet skriv seg frå 1936. Og det lyder slik:

Kringsatt av fiender,


gå inn i din tid!


Under en blodig storm -


vi deg til strid!


 


Kanskje du spør i angst,


udekket, åpen:


hva skal jeg kjempe med


hva er mitt våpen?


 


Her er ditt vern mot vold,


her er ditt sverd:


troen på livet vårt,


menneskets verd.


 


For all vår fremtids skyld,


søk det og dyrk det,


dø om du må - men:


øk det og styrk det!


 


Stilt går granatenes


glidende bånd


Stans deres drift mot død


stans dem med ånd!


 


Krig er forakt for liv.


Fred er å skape.


Kast dine krefter inn:


døden skal tape!


 


Elsk og berik med drøm


alt stort som var!


Gå mot det ukjente


fravrist det svar.


 


Ubygde kraftverker,


ukjente stjerner. 


Skap dem, med skånet livs


dristige hjerner!


 


Edelt er mennesket,


jorden er rik!


Finnes her nød og sult


skyldes det svik.


 


Knus det! I livets navn


skal urett falle.


Solskinn og brød og ånd


eies av alle.


 


Da synker våpnene


maktesløs ned!


Skaper vi menneskeverd


skaper vi fred.


 


Den som med høyre arm


bærer en byrde,


dyr og umistelig,


kan ikke myrde.


 


Dette er løftet vårt


fra bror til bror:


vi vil bli gode mot 


menskenes jord.


 


Vi vil ta vare på


skjønnheten, varmen


som om vi bar et barn


varsomt på armen!

Frå før, for nokre dagar sidan, har eg lagt ut Nordahl Griegs lange dikt frå tida under krigen, Den menneskelige natur . Enda fleire av Nordahl Griegs dikt frå 1930-åra og krigen som følgde, er blitt brukt etter terroråtaket, mellom andre ser eg brukt i går: “De beste” (frå september 1942).

---

Ps 28/7-2011:

Eg kan også leggje til at pocket-utgåva av Nordahl Griegs Samlede dikt kom ut i fleire opplag både i 1960-åra og i 1970-åra. I ein minnetale som blei halden for Nordahl Grieg etter at han døydde under krigen, blei det sagt: “Det er ikke mulig å tenke sig en fremtid hvor nordmennene er så forandret at de ikke blir grepet av Nordahl Griegs frihetsdikt.” Dette har synt seg å vere riktig dei siste dagane. Deretter heldt minnetalaren i 1944 fram: “De (dvs fridomsdikta) er og blir ein viktig del av den norske åndelige nasjonalformuen.”